Nhiều thảo dược xuất hiện và biến mất tùy thuộc vào xu hướng và nghiên cứu mới, tuy nhiên ginkgo biloba đã được chứng minh là một thảo dược sử dụng cho người thiếu máu lên não kéo dài suốt nhiều thập kỉ. Từ hơn hai trăm triệu năm trước đây, Ginkgo là một cây cổ xưa nhất thế giới, và đã có hàng trăm nghiên cứu khoa học được tiến hành với thảo dược này. Nghiên cứu khoa học hiện đại ủng hộ việc sử dụng cổ truyền thảo dược này nhờ các phát hiện trên cơ sở phân tử và các tác dụng trên lâm sàng của Ginkgo.
Các tác dụng có lợi của ginkgo đối với hệ thống mạch máu phù hợp với các quan sát trên lâm sàng trong các bệnh về mạch ngoại biên, thiếu máu não và các rối loạn về thần kinh từ cải thiện nhận thức ở người khỏe đến cải thiện đáng kể về tình trạng mất trí của bệnh Alzheimer. Cùng với tác dụng đối với mạch máu của ginkgo trong việc cải thiện lưu lượng máu đến não, cải thiện lượng chất dẫn truyền thần kinh tăng cường dẫn truyền thần kinh trong não, giảm chóng mặt, ù tai. Dù là cho lợi ích đối với chức năng tuần hoàn hoặc thần kinh, thì hiện nay lượng các nghiên cứu trên lâm sàng ủng hộ cho việc sử dụng ginkgo vẫn đang được khuyến khích.
Tác dụng với mạch máu và hệ tuần hoàn
Hệ tim mạch là một hệ thống mạch máu liên tục tuần hoàn vận chuyển máu ra khỏi tim và quay trở lại tim, kiểm soát lưu thông máu và điều hòa tuần hoàn, có thể được điều hòa bởi ginkgo. Nhờ việc giữ mạch máu thông suốt, đảm bảo lưu lượng máu đủ đến mỗi cơ quan bộ phận làm cho các cơ quan thực hiện chức năng tốt nhất. Hai yếu tố chính của hệ thống mạch máu ảnh hưởng đến toàn bộ lưu lượng máu đến và đi khỏi mô. Đầu tiên, thành động mạch và tĩnh mạch bị tác động, dù với các mức độ khác nhau, cho phép thay đổi kích cỡ mạch máu tác động đáng kể lên lưu lượng máu. Ginkgo được thấy có tác dụng vận mạch, có vai trò kích thích yếu tố giãn nội mạc thành mạch (EDRF) và giải phóng prostacyclin. Các nghiên cứu cho rằng Ginkgo ức chế nitric oxide, gây giãn mạch gồm cả giãn động mạch vành [1][2][3]. Thứ hai, máu lưu thông trong mạch máu với các đặc tính của nó có thể bị điều hòa bởi ginkgo để tăng cường lưu lượng máu và làm giảm sự hình thành cục máu đông và mảng xơ vữa. Ginkgo có tác dụng ức chế gắn kết thụ thể của yếu tố hoạt hóa tiểu cầu (PAF), có thể tạo ra các tác dụng có lợi trên lâm sàng [6][7]. PAF là yếu tố gây viêm và làm giảm kết tụ tiểu cầu trong tổn thương mô nội mạc thành mạch. Nhờ ức chế kết tụ tiểu cầu quá mức trong hình thành mảng xơ vữa, ginkgo có thể làm giảm nguy cơ bị xơ vữa động mạch [5][6]. Về mặt này tác dụng giống như aspirin, ginkgo có thể có lợi trong làm giảm xơ vữa động mạch và bệnh về động mạch. Ginkgo cũng được thấy có tác dụng chống đông trên lâm sàng nhờ làm giảm nồng độ D-dimer huyết tương [4]. Trên lâm sàng, nhờ điều chỉnh kích cỡ mạch máu và độ nhớt của máu, ginkgo có liên quan tới việc làm giảm nguy cơ và mức độ nặng của các hội chứng lâm sàng các bệnh mạch ngoại biên như là đau chân cách hồi [8], thiếu máu não [9] và mất trí nhớ do mạch máu.
Các nhà nghiên cứu từ Khoa Tâm sinh học, Đại học Liên bang São Paulo-Escola Paulista de Medicina, Brazil đã nghiên cứu bệnh lí thiếu máu não và quá trình lão hóa của cơ thể có liên quan đến một số thay đổi nhận thức. Nghiên cứu này xem xét các ảnh hưởng của việc chiết xuất khô Ginkgo biloba trong việc giảm thiểu những ảnh hưởng này. Các đối tượng nghiên cứu là 48 nam 60-70 tương ứng giữa nhóm đối chứng và nhóm thực nghiệm với cùng trình độ học vấn. Đánh giá dựa trên một số xét nghiệm thần kinh học nhằm mục đích bao hàm số lượng lớn nhất các chức năng bao gồm chụp cắt lớp điện toán đơn photon (SPECT) và đo độ nhớt máu. Nghiên cứu được thực hiện trên cơ sở mù đôi với nhóm giả dược và Ginkgo Biloba đánh giá trong một khoảng thời gian 8 tháng. Sau khi điều trị, nhóm thử nghiệm cho thấy Ginkgo Biloba cho tác dụng giảm độ nhớt máu, cải thiện sự truyền dịch ở não trong những khu vực cụ thể và tăng chức năng nhận thức của não bộ. Nhóm không sử dụng cao khô Ginkgo Biloba cho thấy ngược lại – độ nhớt máu cao hơn, giảm lưu lượng máu não (ở những khu vực cụ thể) và suy giảm nhận thức ở các chức năng khác nhau. Chiết xuất thực vật này chắc chắn có hiệu quả trong điều trị chứng thiếu hụt nhận thức và bệnh lý thiểu năng tuần hoàn não ở cả người trưởng thành và người cao tuổi.
Một nghiên cứu khác, nghiên cứu ảnh hưởng của Ginkgo Biloba(EGb) tác động trên dòng máu não (CBF) và chứng sa sút trí tuệ được đánh giá bằng hình ảnh chụp MRI lượng tử. Nghiên cứu được thực hiện ở 9 người đàn ông khỏe mạnh (tuổi trung bình 61 ± 10) trước và sau 4 tuần điều trị bằng 60 mg EGb uống 2 lần / ngày. Một đối tượng trải qua sáu lần quét liên tiếp để đánh giá khả năng lặp lại tác dụng của dược thảo. Các giá trị CBF được tính toán trước và sau khi thực hiện EGb, và phân tích ở ba mức độ phân giải không gian khác nhau, sử dụng ánh xạ tham số thống kê dựa trên voxel (SPM) và các vùng quan tâm ở các thùy khác nhau và tất cả các vùng kết hợp.
Bản đồ CBF mẫu được tạo ra bằng cách sử dụng phần mềm Penguin.
Các phép đo CBF (CBCB) bình thường hóa đã có độ lệch chuẩn 7% và 4% trong các vùng màu xám và trắng (WM). SPM sử dụng ngưỡng ngưỡng không bình thường của P ≤0.001 cho thấy sự gia tăng CBF ở vùng chẩm trái. Hầu như tất cả các vùng kết hợp cho thấy sự gia tăng đáng kể CBF sau khi EGb (15% trong màu trắng và 13% trong chất xám, tương ứng, P≤0.0001).
Tác dụng trên chứng ù tai.
Chứng ù tai là triệu chứng thường gặp của người hành nghề tai, mũi và họng. Việc điều trị nhân quả hiếm khi xảy ra, và các lựa chọn điều trị bằng thuốc và không có nốt ruồi là rất hạn chế. Một trong những phương pháp điều trị thường xuyên được kê toa là chiết xuất Ginkgo biloba . Do đó, các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, có đối chứng giả dược về các chế phẩm chiết xuất từ cây bạch quả đã được tìm kiếm và xem xét một cách có hệ thống. Có bằng chứng về hiệu quả của chiết xuất chuẩn, EGb 761®, trong điều trị ù tai từ ba thử nghiệm trên bệnh nhân mà ù tai là khiếu nại chính. Bằng chứng hỗ trợ xuất phát từ 5 thử nghiệm thêm nữa ở những bệnh nhân suy giảm nhận thức về tuổi tác hoặc chứng sa sút trí tuệ, trong đó ù tai có mặt như một triệu chứng đồng thời. Tuy nhiên, hiệu quả của các chế phẩm bạch quả khác chưa được chứng minh, điều này không nhất thiết cho thấy không hiệu quả, nhưng có thể là do các thử nghiệm lâm sàng thiếu sót. Tóm lại, EGb 761 ® , một chiết xuất bạch quả chuẩn đã được chuẩn hóa, là một lựa chọn điều trị bằng chứng dựa trên bằng chứng của chứng ù tai.
Tất cả tám nghiên cứu ngẫu nhiên, giả dược đối chứng chiết xuất Ginkgo biloba EGb 761 ® đã cho thấy có sự vượt trội đáng kể về mặt thống kê về điều trị tích cực đối với giả dược. Điều này cho thấy sự thay đổi về khối lượng / cường độ tiếng ù (đánh giá và có ý nghĩa trong ba nghiên cứu) cũng như mức độ nghiêm trọng tổng thể (đánh giá trong sáu nghiên cứu, có ý nghĩa trong năm nghiên cứu). Do đó, có bằng chứng về hiệu quả cho việc chuẩn bị đặc biệt này ở bệnh nhân ù tai là một khiếu nại đơn hoặc lớn, cũng như ở những người bị chứng ù tai liên quan đến chứng mất trí hoặc sự suy giảm nhận thức về lão hóa. Chi tiết các nghiên cứu cá nhân và kết quả được cung cấp trong Bảng 3 .
Tài liệu tham khảo
- 2008 Mar;15(3):164-9. Epub 2008 Feb 6.
Ginkgo biloba extract improves coronary blood flow in healthy elderly adults: role of endothelium-dependent vasodilation.
Wu Y, Li S, Cui W, Zu X, Du J, Wang F. - Ginkgo biloba extract improves coronary blood flow in patients with coronary artery disease: role of endothelium-dependent vasodilation.
Wu Y, Li S, Cui W, Zu X, Wang F, Du J. Planta Med. 2007 Jun;73(7):624-8. Epub 2007 Jun 13. - Ginkgo biloba extract EGb 761 increases endothelial nitric oxide production in vitro and in vivo. Koltermann A, Hartkorn A, Koch E, Fürst R, Vollmar AM, Zahler S. Cell Mol Life Sci. 2007 Jul;64(13):1715-22.
- Effects of Ginkgo biloba on haemostatic factors and inflammation in chronic peritoneal dialysis patients. Kim SH, Lee EK, Chang JW, Min WK, Chi HS, Kim SB. Phytother Res. 2005 Jun;19(6):546-8. PMID: 16114087 [PubMed – indexed for MEDLINE]
- Ginkgolide B reduces inflammatory protein expression in oxidized LDL-stimulated human vascular endothelial cells. Zhang S, Chen B, Wu W, Bao L, Qi R. J CardiovascPharmacol. 2011 Mar 23. [Epub ahead of print]
- BiochemMolBiol Int. 1998 Dec;46(6):1243-8. Inhibitory effect of the leaf extract of Ginkgo biloba L. on oxidative stress-induced platelet aggregation. Akiba S, Kawauchi T, Oka T, Hashizume T, Sato T.
- J Ethnopharmacol. 1996 Mar;50(3):131-9. The neuroprotective properties of the Ginkgo biloba leaf: a review of the possible relationship to platelet-activating factor (PAF). Smith PF, Maclennan K, Darlington CL.
- Schweizer, J. and C. Hautmann, Comparison of two dosages of ginkgo biloba extract EGb 761 in patients with peripheral arterial occlusive disease Fontaine’s stage IIb. A randomised, double-blind, multicentric clinical trial. Arzneimittelforschung, 1999. 49(11): p. 900-4.
- Itil, T.M., et al., Central Nervous System Effects of Ginkgo Biloba, a Plant Extract. Am J Ther, 1996. 3(1): p. 63-73.
- Le Bars, P.L., et al., A placebo-controlled, double-blind, randomized trial of an extract of Ginkgo biloba for dementia. North American EGb Study Group. JAMA, 1997. 278(16): p. 1327-32.
